Beschrijving

Het Dorenveld maakt deel uit van een uitgestrekt open akkergebied aan de noordgrens van de regio. Dit vlakke plateaulandschap tussen Kortenberg, Steenokkerzeel en Kampenhout ligt aan de voet van de Brabantse steilrand en biedt naast uitzonderlijke en prachtige vergezichten, ook heel wat bijzondere natuurwaarden.

Door de afwezigheid van hagen en houtkanten en doordat er geen reliëfverschil is, verschilt dit gebied van de zuidelijker en hoger gelegen leemplateaus. Dit maakt het gebied aantrekkelijk voor (akker)vogelsoorten van het open landschapstype.

Zo ontbreekt hier bijvoorbeeld de Geelgors, maar treft men er wel de Grauwe Gors aan als broedvogel, maar dit sinds enkele jaren jammer genoeg niet ieder jaar meer.

Veel wordt bepaald door de teeltkeuzen, de aanwezigheid van braakliggende percelen en de situatie van de percelen in de winter. De broedpopulatie van alle akkervogelsoorten hangt daar vanzelfsprekend ook sterk van af.

Als men de serieuze geluidshinder van het luchtverkeer niet meetelt, is het er eigenlijk rustig toeven op het Dorenveld met tijdens weekdagen weinig recreatieve verstoring en is dit gebied, ondanks de gekende akkervogelproblematiek, de plek met de één van de hoogste dichtheden aan akkervogels in de regio.

Wat de toekomst zal brengen is de grote vraag daar heel het gebied deel uitmaakt van een uitbreidingsproject van de luchthaven. Maar zo ver is het gelukkig nog niet.

Kenmerkende soorten

Het gebied is belangrijk om zijn laatste en enige broedpopulatie Grauwe gorzen in de regio.

Verder kan men hier nog genieten van mooie aantallen akkervogels zoals Veldleeuwerik, Gele Kwikstaart, Patrijs, Kwartel e.a. maar dit kan, zoals hierboven reeds aangehaald, jaarlijks sterk verschillen. Ook was het wellicht de laatste plaats in onze regio waar de Graspieper nog aanwezig was als broedvogel.

Wat het Dorenveld extra interessant maakt, is de aantrekkingskracht die het heeft tijdens de voor- en najaarstrek. Vele vogels van het open landschapstype houden hier een tussenstop om vervolgens hun weg verder te zetten.

Zo vallen er jaarlijks hoge aantallen Tapuiten en Paapjes te noteren en zijn er bij ieder bezoek tijdens de trekperioden bijzondere roofvogels te zien waaronder de drie kiekendiefsoorten, Smelleken, Slechtvalk e.a.

Ook zeldzamere soorten zoals Morinelplevier, Regenwulp, Duinpieper, Velduil, Zwartkopmeeuw, Zwarte Wouw, Beflijster zijn hier reeds pleisterend waargenomen de afgelopen jaren. Voor Morinelplevieren is dit de enige tot hiertoe ontdekte plek in de regio waar al grotere groepen gedurende langere tijd gepleisterd hebben tijdens de najaarstrek. Als het erg buiig is in de tweede helft van augustus, wordt er dan ook reikhalzend uitgekeken naar deze mooie soort van de Scandinavische hoogplateaus.

In de winterperiode kan men op het Dorenveld grote groepen overwinterende zangvogels aantreffen. Vooral Ringmus, Kneu, Rietgors, Veldleeuwerik en Graspieper kunnen hier dan met honderden vogels samentroepen op geschikte voedselakkers.

Het Smelleken en de Blauwe Kiekendief zijn hier ook regelmatig in de winter waar te nemen.

Andere

Buiten vogels valt er in dit open akkergebied niet zoveel te beleven (in tegenstelling tot de omliggende natuurgebieden zoals het Torfbroek en het Silsombos), maar opmerkelijk is toch dat op braakliggende stukjes in de zomer soms Hooibeestjes kunnen waargenomen worden. Dit zijn zwervers vanop de luchthaven van Zaventem, het laatste bolwerk van deze vlindersoort in de regio.

Qua zoogdieren kunnen op de velden regelmatig Hazen waargenomen worden.

Bereikbaarheid

Het Dorenveld is het beste met de fiets of te voet te doen, bijna het hele gebied is voorbehouden aan landbouwvoertuigen. Men kan de auto parkeren langs de kant van de Steenokkerzeelse Steenweg, de Peperstraat of de Curegemstraat die het gebied omringen. Nog beter is om de auto achter te laten aan de kerk van Erps-Kwerps en zo te voet of per fiets het Dorenveld in te gaan.

Axel Smets

Uitgelicht beeld: © Axel Smets